Το σύνδρομο ταρσιαίου σωλήνα (Tarsal Tunnel Syndrome) αφορά την βλάβη του κνημιαίου νεύρου. Το κνημιαίο νεύρο πορεύεται μεταξύ του ταρσιαίου σωλήνα, οστών και συνδέσμων του συμπλέγματος της ποδοκνημικής.
Γράφει ο Γιώργος Σιδηρόπουλος, Φυσικοθεραπευτής, Κατερίνη
Τα συμπτώματα στο σύνδρομο ταρσιαίου σωλήνα μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Πόνο που επιδεινώνεται με το περπάτημα και την ορθοστασία (αίσθηση οξύς, καυστικός στην έσω επιφάνεια του ποδιού
- Κάψιμο ή μυρμήγκιασμα στην πτέρνα, τα δάκτυλα και την πελματιαία επιφάνεια του ποδιού
- Συχνά εμφανίζονται και συμπτώματα πελματιαίας απονευρωσίτιδας
Συχνά, η μη χειρουργική θεραπεία μειώνει τα συμπτώματα. Η συμπίεση του κνημιαίου νεύρου τις περισσότερες φορές συμβαίνει μετά από μυοσκελετική υπέρχρηση (επαναλαμβανόμενες «αθώες» φορτίσεις/κινήσεις).
Η χειρουργική αντιμετώπιση εξετάζεται και σε αυτές τις περιπτώσεις, ωστόσο τις περισσότερες φορές ακολουθείται συντηρητική αντιμετώπιση (ενέσεις, φαρμακευτική αγωγή και φυσικοθεραπεία).
Με άλλα λόγια το σύνδρομο αυτό αφορά μία συμπιεστική νευροπάθεια, όπου το κνημιαίο νεύρο πιέζεται στον ταρσιαίο σωλήνα. Πολλά από τα παθοανατομικά χαρακτηριστικά μοιάζουν με αυτά του καρπιαίου σωλήνα (carpal tunnel syndrome).
Τι είναι ο ταρσιαίος σωλήνας;
Ο ταρσιαίος σωλήνας είναι ένα στενό τούνελ που βρίσκεται εν τω βάθει της υπαστραγαλικής άρθρωσης και καλύπτεται με ένα παχύ σύνδεσμο που δρα ως ασπίδα για τις δομές εντός του σωλήνα (tunnel). Αυτές οι δομές που προστατεύονται είναι:
- Αρτηρία (οπίσθια κνημιαία αρτηρία) και φλεβικό σύστημα
- Τένοντες (εκτεινόντων και καμπτήρων μυών των δακτύλων και της ποδοκνημικής)
- Νεύρα (όπως το κνημιαίο νεύρο που αναφέρθηκε προηγουμένως)
Διάγνωση συνδρόμου
Η διάγνωση είναι εξαιρετικά δύσκολη, ωστόσο ο συνδυασμός περισσότερων εργαλείων αξιολόγησης θα βοηθήσουν στην καλύτερη κατανόηση της φύσης, του σταδίου και της σοβαρότητας του συνδρόμου ταρσιαίου σωλήνα. Συγκεκριμένα, στο κομμάτι της διάγνωσης:
- Λεπτομερές ιστορικό από εξειδικευμένο ορθοπαιδικό ή μυοσκελετικό φυσικοθεραπευτή και κλινικές δοκιμασίες (tinel sign)
- Ηλεκτρομυογράφημα (για τον προσδιορισμό της βλάβης στον νευρικό ιστό)
- Μαγνητική τομογραφία (MRI) για γειτονικές βλάβες (rule in or rule out other pathologies)
Παράγοντες κινδύνου (Risk Factors)
Γενικά το σύνδρομο αυτό εμφανίζεται όταν κάτι προκαλεί πιέσεις και προσκρούει το κνημιαίο νεύρο. Τα αίτια αυτής της πρόσκρουσης και πίεσης, είναι:
- Πλατυποδία
- Ψηλές καμάρες
- Μυοσκελετικοί τραυματισμοί (διαστρέμματα, κατάγματα)
- Ακανόνιστες αναπτύξεις (κύστες, κιρσοί)
- Συστημικά αίτια (υποθυρεοειδισμός, διαβήτης ή αρθρίτιδα)
Διαχείριση και Θεραπεία
Στο οξύ στάδιο της θεραπείας στο σύνδρομο ταρσιαίου σωλήνα χρειάζεται ξεκούραση (περιορισμό ιστικής βλάβης), παγοθεραπεία (αναλγησία) συμπίεση και ανύψωση (για καλή κυκλοφορία αίματος και μείωση φλεγμονής) και φαρμακευτική αγωγή (από ιατρό).
Μετά το πέρας των συμπτωμάτων και την σταθεροποίηση της κλινικής εικόνας, ο ειδικός φυσικοθεραπευτής οφείλει να παρέμβει μέσω συμβουλευτικής (explain pain) για την διαχείριση του πόνου και την κινησιοθεραπεία / θεραπευτική άσκηση.
Είναι σημαντικό ο ασθενής να αρχίσει προοδευτικά να αυξάνει τα φορτία ανοχής στο σύμπλεγμα της ποδοκνημικής με τα συμπτώματα να παραμένουν σταθερά και σε χαμηλή ευαισθησία. Η φυσικοθεραπεία τόσο στο οξύ στάδιο όσο και αργότερα μπορεί να συμβάλλει θεραπευτικά στα ευρήματα της παθολογίας. Η φυσικοθεραπεία συμβάλλει με τη χρήση:
- Φυσικά μέσα (Κρυοθεραπεία, Ηλεκτροθεραπεία, Υπέρηχος, Μαγνητοθεραπεία, Κρουστικά κύματα, Κύματα Ραδιοσυχνότητας/TECAR) για την μείωση του πόνου, οιδήματος και την βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος στην περιοχή.
- Manual Therapy (τεχνικές κινητοποίησης) για την μείωση του πόνου, βελτίωση του εύρους τροχιάς. Στις τεχνικές αυτές περιλαμβάνονται και ειδικοί χειρισμοί χειροθεραπείας. Τέλος οι τεχνικές αυτές μπορούν να συνδυαστούν και με παράλληλη κίνηση (Mobilization with Movement, Mulligan concept). Η παρούσα παρέμβαση είναι πολύ αποτελεσματική και συστήνεται να γίνεται μόνο από ειδικά πιστοποιημένους φυσικοθεραπευτές!!
- Θεραπευτική άσκηση: Η φυσικοθεραπεία ξεκινά την ομαλή κίνηση του ιστού και μέσω ειδικών ασκήσεων συνεχίζει τις τεχνικές χειροθεραπείας που ωφέλησαν και συνέβαλαν στην αποκατάσταση της παθολογίας. Οι ειδικές ασκήσεις αποτελούν «γέφυρα» μεταξύ της παθολογικής κατάστασης του ιστού και την κλασική σε όλους γυμναστική που στη συνέχεια καλείται ο κάθε ασθενής να συνεχίσει. Η συνεργασία στο στάδιο αυτό μεταξύ φυσικοθεραπευτών και γυμναστών είναι σημαντική για το βέλτιστο αποτέλεσμα του ασθενή.
- Βελονισμός: ο βελονισμός έχει αποδειχθεί ότι βοηθά σημαντικά στην επιτάχυνση της επούλωσης και στη μείωση του πόνου σε διάφορες παθολογίας. Επικεντρώνεται στην ενεργειακή ροή του σώματος και συμβάλει στην επισκευή των ιστών, την ανακούφιση των συμπτωμάτων και καθιστά μία εξαιρετική επιλογή για την διαχείριση των συμπτωμάτων των ασθενών με σύνδρομο ταρσιαίου σωλήνα.
ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ: Ποιες είναι οι αιτίες και ποια η θεραπεία για την τροχαντηρίτιδα στο ισχίο
Ακολούθησε το fmh.gr στο Google News, στο Twitter, στο Facebook στο Υoutube και στο Instagram
Γιώργος Σιδηρόπουλος, Φυσικοθεραπευτής, Κατερίνη
Πηγές
- 10.1016/j.fas.2011.10.007
- 10.1016/j.cpm.2020.12.001
- https://doi.org/10.1016/j.recot.2021.12.003
