«Μανώλη σηκώνεσαι, πέρασε η μία ώρα»! Η φωνή του εθελοντή ακούστηκε απροσδιόριστα μέσα στον ύπνο μου και με ανέσυρε από την ονειρώδη κατάσταση στην οποία βρέθηκα μέσα σε ελάχιστη ώρα από τότε που έκλεισα τα μάτια μου. Μία ώρα ύπνος όταν είσαι τόσο κουρασμένος περνάει σε μια στιγμή που ανοιγοκλείνεις τα βλέφαρα.
Σταθμός «Βίνιανη». Πάνω από 103 χιλιόμετρα και 24 ώρες συνεχόμενου ορεινού τρεξίματος έχουν ήδη μαζέψει κούραση σε όλο το σώμα. Οι δύο από τις τρεις μεγάλες κορυφές του αγώνα έχουν κατακτηθεί: ο «Κόρακας» στα Βαρδούσια και η «Πυραμίδα» της Γκιώνας. Χιλιάδες μέτρα θετικής υψομετρικής έχουν ήδη δοκιμάσει τα πόδια. Το ορειβατικό ύφος πολλών μονοπατιών με την άπειρη πέτρα έχουν συσσωρεύσει ταλαιπωρία. Και μία ολόκληρη νύχτα αδιάκοπου τρεξίματος έχει δοκιμάσει τις αντοχές, οι οποίες όμως θα τραβηχτούν στα άκρα στη συνέχεια του αγώνα… Υπάρχει ακόμα πολύς δρόμος μπροστά!
«Ούτε στα μισά χιλιόμετρα δεν έχω ακόμα φτάσει» σκέφτομαι όσο προσπαθώ μέσα στα λίγα λεπτά που έχω ξυπνήσει να ανασυνταχθώ, να καθαρίσω το μυαλό μου και να συγκεντρωθώ στα επόμενα βήματα.
Ελέγχω το σακίδιο και το φοράω. Τοποθετώ τη ζώνη μέσης, βάζω τα παπούτσια, αρπάζω τα μπατόν και βγαίνω από το χώρο που άλλοι τρεις δρομείς κοιμούνται εκείνη τη στιγμή. Ήταν ήσυχα και ζεστά εκεί μέσα. Έρχεται όμως η ώρα να ξεκολλήσω από εκείνον τον ωραίο σταθμό ανεφοδιασμού και να συνεχιστεί η πορεία μου στον αγώνα. Νερό στα φλασκιά, τσιμπάω κάτι για το δρόμο, ο φακός κεφαλής ανάβει, ευχαριστώ τους εθελοντές που ξενυχτάνε μαζί μας και αρχίζω να τρέχω ξανά.
Σε λίγα λεπτά βγαίνεις από τους φωτισμένους δρόμους του χωριού και η βαθιά νύχτα σε τυλίγει μέσα στα μονοπάτια του βουνού. Σε σκεπάζει με αυτήν την ηρεμία που κάνει όλες τις αισθήσεις να οξύνονται! Ακούς τον παραμικρό ήχο, κάθε σύρσιμο ερπετού που ενοχλείται από το πέρασμά σου, το απαλό σπάσιμο των ξερών φύλλων που πατάς, το τίναγμα των χαλικιών που παρασέρνεις με το βηματισμό σου. Ξεχωρίζεις με ακρίβεια τον ήχο από κάθε νυχτοπούλι. Αντιλαμβάνεσαι κάθε αντανάκλαση στη δέσμη του φακού, από τη νυχτερινή σηματοδοσία του αγώνα, τις σκιές του ανάγλυφου στα μονοπάτια, την υγρασία πάνω στα χορτάρια, τα μάτια των πλασμάτων που διακριτικά παρακολουθούν την κίνηση σου μέσα στο δάσος. Το Δάσος με περιβάλλει με γαλήνη και κυριολεκτικά αναπνέω μέσα από αυτό.
Τα χιλιόμετρα φεύγουν και κινούμενος σε αυχένα της κορυφογραμμής στρέφω συχνά το κεφάλι μου προς τα δεξιά και απολαμβάνω μια μαγική εικόνα… Η θάλασσα ανοικτά της Ιτέας λαμπυρίζει κάτω από το έντονο φως της πανσέληνου. Το διάχυτο αυτό νυχτερινό φως διαγράφει και τις απομακρυσμένες κορυφές του Παρνασσού. Τα αλπικά του τοπία γκριζάρουν έντονα, προμηνύοντας τις όμορφες στιγμές που θα περάσουμε εκεί με το φως της επόμενης μέρας. Γρήγορο πέρασμα από την Αγόριανη, γεμίζω με κρύο νερό τα φλασκιά στο σακίδιό μου από μια χτιστή βρύση στην είσοδο της και συνεχίζω την κίνησή μου προς την επόμενη κορυφογραμμή. Η νύστα αρχίζει και επιστρέφει πάλι. Διστακτικά αλλά κάνει σαφέστατα την παρουσία της. Απασχολώ το μυαλό μου με διάφορες σκέψεις για να το κρατάω σε εγρήγορση, το μοναχικό τρέξιμο δεν βοηθάει αλλά η δεύτερη νύχτα μέσα στον αγώνα προβλέπεται να είναι απόλυτα μοναχική.
Ώρες ατελείωτες που έχεις κάθε ευκαιρία να απολαύσεις την πορεία σου μέσα σε πολυσύνθετα μονοπάτια. Με ρωτάνε συχνά τί σκέφτομαι όλο αυτό το διάστημα που κινούμαι – ειδικά μόνος μου – μέσα στη ροή ενός τόσο μεγάλου σε χρονική διάρκεια αγώνα. «Τα πάντα όλα, αλλά ταυτόχρονα μπορεί και τίποτα», είναι η απάντηση. Άλλες φορές οι σκέψεις είναι αφηρημένες, ταξιδεύουν σε παλαιότερες διαδρομές, σε απλές και ευχάριστες στιγμές της καθημερινότητας. Συχνά οι σκέψεις σχετίζονται με υπολογισμούς: σε πόση ώρα είναι απαραίτητο να φάω κάτι. Να αναπληρώσω σε υγρά. Σκέφτομαι τα επόμενα σημεία της διαδρομής, τους επόμενους σταθμούς ανεφοδιασμού, τι θα χρειαστώ να κάνω εκεί. Άλλες φορές οι σκέψεις έχουν ένταση, μια ένταση επιβίωσης. Προσέχω τα πατήματά μου, όλες τις κινήσεις μου μέσα στο μονοπάτι, παρατηρώ κάθε λεπτομέρεια που θα με βοηθήσει να μην χάσω τον προσανατολισμό ή τη σηματοδοσία του αγώνα. Γρήγορες ματιές στην οθόνη του ρολογιού για να δω πολλά στοιχεία: απόσταση, υψόμετρο, το ίχνος της διαδρομής έχοντας πάντα ενεργή την κατάσταση της ‘πλοήγησης’. Θεωρητικά είναι αδύνατο να χαθώ, πρακτικά όμως μέσα στην συσσωρευμένη κούραση όλα θα μπορούσαν να συμβούν. Άλλες φορές σκέφτομαι τι θα συμβεί εάν πάθω κάτι, ακινητοποιηθώ στη μέση του πουθενά. Προβάρω στο μυαλό μου τις ενέργειες που πρέπει να εφαρμόσω γρήγορα: να φορέσω έξτρα ρούχα που έχω πάντα μέσα στο σακίδιο, να τυλιχτώ με την αλουμινοκουβέρτα και το αδιάβροχο από πάνω, και μετά προσπάθεια να επικοινωνήσω με κάποιον. Το σακίδιο είναι βαρύ αλλά έχει όμως όλα αυτά που θέλω για να εξασφαλίσω την ασφαλή μου πορεία. Μέσα στα 250 χιλιόμετρα της διαδρομής υπάρχουν 8 βασικοί σταθμοί ανεφοδιασμού οπότε η κίνηση σε καθεστώς ‘ημιαυτονομίας’ απαιτεί εμπειρία του τι είναι απαραίτητο στο θέμα του φαγητού και του εξοπλισμού για να υπάρχει πάντα μαζί σου. Μια τυπική απόσταση μεταξύ δύο σταθμών μπορεί να ακουμπάει (ή και να ξεπερνάει) τα 36 χιλιόμετρα ορεινής πορείας. Ενδιάμεσα υπάρχει σε αρκετά σημεία τρεχούμενο νερό και έτσι με κάποια προσοχή η καλή ενυδάτωση εξασφαλίζεται απρόσκοπτα, αρκεί να μην τα αγνοείς, ειδικά όταν η διαδρομή διασχίζει τα πολλά αλπικά τοπία.
Τρεις κορυφές που ακουμπάνε τα δυόμιση χιλιάδες μέτρα υψόμετρο. Βαρδούσια – Γκιώνα – Παρνασσός. Με αυτήν τη σειρά και με κάποια βουνά ενδιάμεσα αποτελώντας το συνδετικό κρίκο. Τρία ανεβοκατεβάσματα σε ιδιαίτερης ομορφιάς αλπικά τοπία. Τρία ανεβοκατεβάσματα μέσα από πετρώδη μονοπάτια. Τρία ανεβοκατεβάσματα σε μπαλκόνια μοναδικής θέας. Τρεις ευκαιρίες να δοκιμαστείς στις σωματικές σου αντοχές, στην υπομονή σου, στην ικανότητά σου να ελίσσεσαι σβέλτα και με ασφάλεια σε τεχνικό πεδίο.
Η νύστα γίνεται τώρα πιο έντονη, αρχίζει και θολώνει την κρίση, κάνει το σώμα νωχελικό, τα αντανακλαστικά πιο αργά. Πλησιάζω το ‘Πολύδροσο’. Εκεί σίγουρα πρέπει να κοιμηθώ ξανά, πριν φύγω για την ανάβαση του Παρνασσού, την τρίτη μεγάλη κορυφή. Για να φτάσω όμως εκεί πρέπει να περάσω από ένα ‘επικίνδυνα βραχώδες μονοπάτι’ – όπως αναφέρεται στις οδηγίες του αγώνα. «Δηλαδή πόσο πιο βραχώδες από την ατελείωτη πέτρα που έφαγα στην Γκιώνα»; Χαμογελώ με τη σκέψη ότι μάλλον οι οδηγίες υπερβάλλουν για να είμαστε σε ετοιμότητα. Και το μονοπάτι αρχίζει να γίνεται περίεργο… Κοτρόνες και «φυτευτές» πέτρες όλων των σχημάτων και σε διαφορετικές αποστάσεις μεταξύ τους σχηματίζουν ένα ανομοιόμορφο βραχώδες πεδίο κίνησης. Μια απροσεξία στο πάτημα αρκεί για να χωθεί το πόδι ανάμεσα στις πέτρες και να σπάσει κάποιο κόκκαλο ή να οδηγηθεί σε εξάρθρωση. Απομακρύνω κάθε σκέψη για τρέξιμο, η ασφάλεια προέχει και απλά συγκεντρώνομαι σε μια πολύ προσεκτική πεζοπορία. Λόγω της αργής μου πλέον κίνησης, η απόσταση που καλύπτει αυτό το μονοπάτι μεγεθύνεται. Η ώρα περνάει γρήγορα αλλά η ταλαιπωρία δεν φαίνεται να τελειώνει!
Αρχίζει και ξημερώνει. Το πρώτο αδύναμο φως προσπαθεί να διώξει τη μονοτονία της νύχτας διαγράφοντας παράλληλα αχνά την πεδινή έκταση που το μονοπάτι πλησιάζει. Και βλέποντας μπροστά μου που έχω να φτάσω, η διαδρομή φαντάζει ακόμα πιο μεγάλη και κουραστική μέχρι να πατήσω το πόδι μου στην άσφαλτο. Η άφιξη μου στο σταθμό ανεφοδιασμού του Πολύδροσου με βρίσκει κουρασμένο και είμαι μόλις στο 136 χιλιόμετρο της συνολικής διαδρομής. Πολλά και δύσκολα ακόμα χιλιόμετρα μπροστά μου. Βγάζω το σακίδιο και αρχίζω να τρώω με όρεξη. Το καλό φαγητό όλων των σταθμών είναι ότι πολυτιμότερο για την ενεργειακή κάλυψη της απόστασης που ακολουθεί. Από ένα σημείο και πέρα, είναι και το μόνο που κατεβαίνει εύκολα στο ταλαιπωρημένο στομάχι. Βγάζω τα παπούτσια και τις κάλτσες, ελέγχω τα πέλματα για τυχόν ερεθισμούς ή φουσκάλες. Κάτι που θα επαναλάβω σε επόμενους σταθμούς τελετουργικά! Και ακολουθεί μία ώρα ακόμα ύπνος. Μία ώρα για να καλυφθεί το επόμενο 24ωρο συνεχούς κίνησης. Όταν κλείνω τα μάτια οι εικόνες χοροπηδάνε, δέντρα, μονοπάτια, ήχοι, πέτρες να γλιστράνε, αρώματα όμορφα. Τα πάντα παρελάσουν τόσο γρήγορα από μπροστά μου και μετά έρχεται ο λήθαργος. Δεν καταλαβαίνεις το πόσο γρήγορα σε παίρνει ο ύπνος παρόλο την ένταση του αγώνα. Το πρόβλημα είναι το πώς ξυπνάει κάποιος από αυτόν το λήθαργο. Θα ήθελες άλλες οκτώ ώρες για να συνέλθεις αλλά δεν υπάρχει ούτε λεπτό παραπάνω! Μία ώρα μόνο απλά για να συνέλθεις λίγο και μετά πάλι στο πόδι. Βάζεις το σακίδιο πάνω σου, νερό φρέσκο, αρπάζεις τα μπατόν και ξανά έξω στο μονοπάτι για να ξεκινήσει η άνοδος προς τον Παρνασσό.
Πολύ όμορφο δάσος, ήρεμο, πολύπλοκο. Συνεχόμενη ανάβαση που βγάζει στο Χιονοδρομικό Κέντρο. Κάθετο τραβερσάρισμα μετά στα πέτρινα περάσματα που οδηγούν προς την κορυφή ‘Λιάκουρα’. Η κατάκτηση μιας κορυφής είναι μια κατάκτηση των ίδιων των ορίων μας που είτε εμείς, είτε κάποιοι άλλοι επιβάλλουν. Είναι μια ολοκλήρωση επίτευξης. Κατεβαίνεις μετά στα ‘χαμηλά’ πιο γεμάτος, πιο χορτάτος από εμπειρίες.
Οι ώρες περνάνε, γεμάτες εικόνες από το μεγάλο αλπικό οροπέδιο του Παρνασσού. Πέρασμα κάτω από την κορυφή του ‘Γεροντόβραχου’ και συνεχίζοντας σε ένα ακόμα πετρώδες και αρκετά τεχνικό μονοπάτι, προσεγγίζω το καταφύγιο ‘Δέφνερ’ που αποτελεί και τον επόμενο σταθμό ανεφοδιασμού. Γαστρονομικός μπουφές εκεί! Δεν χάνω την ευκαιρία για μια ακόμα δυνατή αναπλήρωση θερμίδων, ενέργειας, όρεξης! Η διαδρομή συνεχίζεται όμως… κατέβασμα στο ‘Λιβαδάκι’ Παρνασσού. Είσοδος στο αρχαίο μονοπάτι της ‘Σκάλας’ που οδηγούσε για αιώνες τους προσκυνητές στον ιερό χώρο των Δελφών από το Βορά.
Η τρίτη νύχτα του αγώνα έχει ξεκινήσει. Αρχίζω να χάνω τη σειρά του χρόνου, πότε ξεκίνησα και που ακριβώς ήμουνα, από που πέρασα. Αρχίζω και χάνω κάποιες λεπτομέρειες της διαδρομής και έτσι απλά επικεντρώνομαι στο επόμενο κομμάτι που είναι να προσεγγίσω τους Δελφούς. Τέτοιους αγώνες τους ‘κατακερματίζω’ νοητά σε πολλά κομμάτια ανάλογα με τους σταθμούς τους, τα ιδιαίτερα ‘τοπωνύμια’ που προσεγγίζουν ή ανάλογα με τα ‘χρονικά παράθυρα’ που μου δίνει ο αγώνας για να καλύψω κάποια συγκεκριμένα τμήματά του. Έτσι το τόσο μεγάλο συνολικό μήκος της διαδρομής σπάει σε μικρότερα κομμάτια που είναι και πιο διαχειρίσιμα νοητικά.
Το πέρασμά μου μέσα από το πολύβουο κέντρο των Δελφών αποτέλεσε μία σουρεαλιστική εμπειρία. Είναι Παρασκευή βράδυ, κόσμος πολύς που έχει βγει να χαλαρώσει στα εστιατόρια και μπαράκια της πόλης. Φωτισμός, γέλια, άνετο καλοκαιρινό ντύσιμο και…κάποιοι αλλόκοτοι δρομείς με φακούς κεφαλής, σακίδια, ταλαιπωρημένοι, εμφανίζονται από το πουθενά και χάνονται ξανά μέσα στο πουθενά για να συνεχίσουν την πορεία τους! Από την απόλυτη απομόνωση και ησυχία του μονοπατιού, ένα γρήγορο πέρασμα μέσα από τον πολύβουο πολιτισμό και μετά ξανά στην αγκαλιά του αρχαίου μονοπατιού της ‘Κίρρας’. Μονοπάτι που έφερνε τους προσκυνητές στους Δελφούς από το αντίστοιχο αρχαίο λιμάνι.
Και η τρίτη νύχτα του αγώνα μέσα στην απόλυτη μοναξιά. Όλος ο χρόνος ‘δικός μου’. Η δέσμη του φακού να δείχνει τη σωστή πορεία μέσα και από την άριστη νυχτερινή σηματοδοσία. Τα ανακλαστικά σήματα της διοργάνωσης τοποθετημένα σε καίρια σημεία να οδηγούν. Αποκομμένος από τις εικόνες του τοπίου που αναδεικνύονται με το φως της ημέρας, η ‘εσωτερική συζήτηση’ γίνεται πιο έντονη. Σκέψεις για το τί να κάνουν εκείνες τις στιγμές οι δικοί μου άνθρωποι. Τα διάφορά θέματα της «αστικής μας καθημερινότητας» απομακρύνονται. Προβλήματα που μας απασχολούν αμβλύνονται, χάνουν ένα μέρος από την ‘αίγλη’ τους! Ωχριούν μπροστά στη δύναμη της διαδρομής. Οι μικροί δε, προβληματισμοί «της πόλης» εξαφανίζονται εκεί! Το μυαλό άλλωστε πρέπει να παραμένει καθαρό, συγκεντρωμένο στα επόμενα βήματα. Το μονοπάτι έχει σε μερικά σημεία μέσα στη βαθιά νύχτα δύσκολες ‘εξάρσεις’. Περάσματα που θα μπορούσαν να αποβούν επικίνδυνα αν τα πατήματα δεν είναι σταθερά και υπάρξει ένα αναπάντεχο γλίστρημα. Σε αρκετά σημεία της διαδρομής του αγώνα τα παραπατήματα δεν συγχωρούνται!
Στον επόμενο σταθμό απόφαση για ξεκούραση δύο ωρών. Όμως η ένταση του αγώνα με έβγαλε από το λήθαργο του ύπνου σε μία μόλις ώρα. Με αποφασιστικές κινήσεις ετοιμάζομαι και σε λίγο απομακρύνομαι και από αυτόν το σταθμό. Βρίσκομαι στο 195 χιλιόμετρο, η ώρα 6, μόλις που αρχίζει να γλυκοχαράζει. Το κρύο πιρουνιάζει αναγκάζοντάς με να αρχίσω να τρέχω πιο γρήγορα για να ζεσταθώ.
Νέα σκαμπανεβάσματα της διαδρομής, πέρασμα μιας ακόμα ραχοκοκαλιάς που αποτελεί τμήμα της Γκιώνας, εικόνες συνεχίζουν και παρελάσουν. Το δάσος αραιώνει και ακολουθούν χορτολιβαδικές εκτάσεις επάνω στο οροπέδιο που προσεγγίζω με αμέριμνα κοπάδια ζώων να βόσκουν εκεί. Αρχίζω και τολμώ πλέον να προβάλλω τον τερματισμό μου! Είμαι όμως ακόμα στο 210 χιλιόμετρο και θυμάμαι από την περιγραφή της διαδρομής ότι σε λίγο αναμένεται να αρχίσω να κατηφορίζω το πιο δύσκολο τεχνικά τμήμα του αγώνα. Και όντως άρχισα να κουτρουβαλάω στο πιο σαθρό και απότομα κατηφορικό μονοπάτι που έχω συναντήσει ποτέ σε αγώνα βουνού! Ό,τι χειρότερο για την κατάσταση των ποδιών μου εκείνης της στιγμής.
Ο εσωτερικός διάλογος ξεκινάει πάλι. Οι συγκρούσεις μεταξύ των ‘θέλω’, των ‘μπορώ’, των ‘φόβων’. Τυχόν αδυναμίες καταπνίγονται από μια θέληση να προχωρήσω. Να γευτώ τα επόμενα μέτρα της διαδρομής. Να ολοκληρώσω τον αγώνα. Να γεμίσω το μυαλό μου με όλες αυτές τις εμπειρίες που θα χαρακτηρίσουν τις επόμενες κινήσεις.
«Ότι σε φέρνει στα όρια σου, ταυτόχρονα σε διαμορφώνει!»
Φτάνω στην κορυφή του ‘Τρίκορφου’. Τα πτερύγια των ανεμογεννητριών σφυρίζουν εντυπωσιακά πάνω από τα κεφάλια μας. Στην αρχή του αγώνα σκεφτόμουνα ότι αν κατάφερνα ‘να με φέρω’ σε εκείνο το σημείο, τίποτα δεν θα στεκόταν εμπόδιο στο να τερματίσω! Και όντως εκείνη τη στιγμή ήμουνα τόσο ευτυχισμένος και ταυτόχρονα συγκεντρωμένος στο στόχο του τερματισμού που τίποτα δεν φαίνονταν ικανό από το να με αποκλίνει από αυτόν το στόχο.
Φεύγοντας από τον ‘έκτακτο’ σταθμό που είχε στηθεί σε εκείνο το σημείο για τις ανάγκες τροφοδοσίας των αθλητών, είχα μπροστά μου μόλις 14 χιλιόμετρα εύκολης διαδρομής. Με υπέροχο κατηφορικό μονοπάτι και κοντά στα εννιά χιλιόμετρα ομαλού χωματόδρομου να ‘ξεκουράζει’ τα καταπονημένα πόδια μας. Ο ρυθμός πολύ αργός αλλά ήταν το λιγότερο που με απασχολούσε εκείνη τη στιγμή. Τόσο χορτάτος και ήρεμος που ένας πάρα πολύ όμορφος και καλοστημένος αγώνας έφτανε στο τέλος του!
Ένας άλλος εαυτός μου που ξεκινούσε πριν ακριβώς 71 ώρες και 37 λεπτά, περνούσε πλέον τη γραμμή του τερματισμού. Ουσιαστικά τρεις γεμάτες μέρες συνεχούς κίνησης σε ορεινό πεδίο με τόσες εναλλαγές σε έδαφος, χρώματα, μονοπάτια, εικόνες, που μέθυσαν τον ψυχισμό μου! Ξεκινήσαμε 25 δρομείς με τους δέκα να περνάμε τη γραμμή του τερματισμού. Είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι και οι εικοσιπέντε έδωσαν έναν ξεχωριστό αγώνα και ο καθένας άφησε το ‘στίγμα του’ μέσα στη διαδρομή αυτή.
Αν μου ζητούσαν να περιγράψω αυτόν των αγώνα σε μία μόνο πρόταση θα έγραφα: «Άγριας Ομορφιάς, Αμείλικτης Σκληρότητας»! Αυτά τα δύο όμως άκρα είναι που προκαλούν τον απόλυτο εθισμό στη διαδρομή του! Έναν εθισμό που θα με ξαναφέρει οπωσδήποτε στην αγκαλιά του «3 UltraSummits 250K, TihioRace»…
