Ο σίδηρος είναι ένα απαραίτητο λειτουργικό συστατικό της μεταφοράς οξυγόνου και της παραγωγής ενέργειας του ανθρώπινου οργανισμού και ως εκ τούτου είναι ένα πολύ σημαντικό μικροθρεπτικό συστατικό στον αθλητισμό και την άσκηση.
Ο σίδηρος είναι το στοιχείο που εμπλέκεται στο:
- σχηματισμό της αιμοσφαιρίνης, και τη δέσμευση οξυγόνου μεταφέροντας το από τους πνεύμονες στους μύες,
- σχηματισμό της μυοσφαιρίνης, και τη δέσμευση και μεταφορά οξυγόνου μέσα στο μυϊκό κύτταρο,
- σχηματισμό μεταλλοενζύμων και κυτοχρωμάτων, τα οποία βρίσκονται στα μιτοχόνδρια και τα οποία είναι απαραίτητα για τη δημιουργία ATP.
Το 30% της ποσότητας σιδήρου στον οργανισμό αποθηκεύεται δεσμευμένος στο σύμπλοκο της φερριτίνης και σε περίπτωση που τα επίπεδα του σιδήρου αυξηθούν υπερβολικά στην αιμοσιδηρίνη. Οι “αποθηκευτικές” αυτές πρωτεΐνες βρίσκονται κυρίως στο σπλήνα, το ήπαρ και το μυελό των οστών. Το υπόλοιπο 70% εμπλέκεται στην μεταφορά οξυγόνου.
Η συνολική ποσότητα σιδήρου στον οργανισμό είναι αποτέλεσμα της ισορροπίας ανάμεσα στο μικρό διαιτητικό ποσό που απορροφάται καθημερινά και τις μικρές απώλειες από το δέρμα, τον ιδρώτα, την γαστρεντερική οδό και τα ούρα.
Η εξάντληση του σιδήρου στον οργανισμό εξελίσσεται σε διάφορα στάδια με διαφορετικά συμπτώματα. Η έλλειψη σιδήρου θα εμφανιστεί ως πτώση της τιμής της φερριτίνης. Η πτώση της τιμής της αιμοσφαιρίνης έρχεται αρκετά αργότερα και υποδηλώνει συχνά και αναιμία.
Έλλειψη σιδήρου και αθλητισμός
Δυστυχώς η έλλειψη σιδήρου είναι συνήθης ή ακόμα και θεωρείται δεδομένη για τους αθλητές αντοχής και κυρίως για τους δρομείς, ενώ κανονικά θα έπρεπε να υπάρχει παρακολούθηση, πρόληψη και καλύτερη πρόσληψη από τη διατροφή ή από κάποιο συμπλήρωμα διατροφής. Τα συμπτώματα έλλειψης σιδήρου γίνονται εύκολα αντιληπτά:
- Εύκολη κόπωση και αδυναμία
- Ωχρό δέρμα
- Τάσεις λιποθυμίας - υπόταση
- Ταχυκαρδία
- Αδυναμία συγκέντρωσης και κακή διάθεση
- Εύθραυστα νύχια και απώλεια μαλλιών
Απώλειες σιδήρου λόγω καταπονήσεων
Ένα φαινόμενο που συχνά παρατηρείται σε δρομείς είναι η αιματουρία, δηλαδή παρουσία αιμοσφαιρίνης ή μυσφαιρίνης στα ούρα. Αυτό μπορεί να συμβεί επειδή η επανειλημμένη κρούση του ποδιού με το έδαφος μπορεί να οδηγήσει σε ρήξη κάποιων ερυθρών αιμοσφαιρίων και την απελευθέρωση αιμοσφαιρίνης (διαδικασία γνωστή ως αιμόλυση), μέρος της οποίας απεκκρίνεται από τους νεφρούς.
Αντίστοιχα, το παρατεταμένο τρέξιμο μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τη ρήξη μυικών κυττάρων , την απελευθέρωση μυοσφαιρίνης και την απέκκριση της από τους νεφρούς. Επιπλέον, και ο ερεθισμός της ουροδόχου κύστης μπορεί να είναι αίτιο απώλειας ερυθρών αιμοσφαιρίων. Ορισμένες μελέτες αναφέρουν αυξημένη ποσότητα σιδήρου στα κόπρανα δρομέων και ποδηλατών που πιθανώς οφείλεται σε απώλεια κυττάρων από το εντερικό τοίχωμα.
Η συνολική ποσότητα σιδήρου που χάνεται με τον ιδρώτα αυξάνεται κατά την διάρκεια της άσκησης (προφανώς λόγω αυξημένης εφίδρωσης) και μάλιστα περισσότερο στους άντρες παρά στις γυναίκες. Γενικά πάντως οι γυναίκες έχουν υψηλότερες απαιτήσεις σε σίδηρο από τους άντρες, λόγω των απωλειών κατά την έμμηνο ρύση.
Πρόσφατες κλινικές μελέτες έχουν αναδείξει και τον ρόλο της εψιδίνης, στα επίπεδα σιδήρου αθλητών αντοχής. Πρόκειται για ορμόνη που φυσιολογικά αναστέλλει τη διαθεσιμότητα του αποθηκευμένου σιδήρου και τη διαδικασία της ερυθροποίησης. Έχει βρεθεί ότι τα επίπεδά της σχετίζονται με τα επίπεδα φλεγμονής, με συνέπεια να αυξάνεται μεταπροπονητικά, με τις υψηλότερες τιμές να παρατηρούνται 3 έως 6 ώρες μετά την άσκηση. Εάν, λοιπόν, τα πλούσια σε σίδηρο γεύματα λαμβάνονται εντός αυτού του διαστήματος, τότε ο σίδηρος δεν θα αξιοποιηθεί.
Επιπλέον, η ανεπαρκής ενεργειακή πρόσληψη, η έλλειψη ποικιλίας στη διατροφή καθώς και η δυσκολία στην απορρόφηση λόγω της συνύπαρξης ανταγωνιστικών θρεπτικών συστατικών αποτελούν σημαντικούς παράγοντες κινδύνου για μείωση των επιπέδων σιδήρου. Γενικά, η δυσθρεψία επηρεάζει αρνητικά τους αιμοποιητικούς παράγοντες και αυτό μεταφράζεται πάντα σε μειωμένη αθλητική απόδοση. Επιπρόσθετα, η πλειοψηφία των συμπληρωμάτων διατροφής χαρακτηρίζονται από μειωμένη απορρόφηση και βιοδιαθεσιμότητα του σιδήρου, ενώ συνήθως προκαλούν σημαντικές γαστρεντερικές διαταραχές που δυσκολεύουν τη συστηματική λήψη τους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ένας δρομέας βελτιώνοντας τα επίπεδα σιδήρου, πέρα από τη βελτίωση των αιματολογικών του δεικτών θα πετύχει βελτίωση της αθλητικής του απόδοσης. Αυτό συμβαίνει μέσω της αύξησης της μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου και της μείωσης της συσσώρευσης γαλακτικού οξέος στους μύες, κάτι που θα επιβραδύνει τον μυϊκό κάματο.
Olyfer®: Το απαραίτητο συμπλήρωμα διατροφής για «σιδερένιες» επιδόσεις
Το συμπλήρωμα σιδήρου Olyfer® αποτελεί την πλέον καινοτόμο λύση για την κάλυψη των αυξημένων αναγκών σιδήρου των αθλητών και ειδικά των δρομέων. Πρόκειται για σύμπλεγμα σιδήρου με πολυσακχαρίτη, με 100% απορρόφηση, που παρέχει ποσότητα ισοδύναμη με 150mg στοιχειακού σιδήρου ! Η ποσότητα αυτή, μάλιστα, εμπεριέχεται σε μία μόνο μικρή κάψουλα. Δεν προκαλεί καθόλου παρενέργειες, λόγω του ειδικού μηχανισμού απορρόφησης, και μπορεί να λαμβάνεται οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας, χωρίς να επηρεάζεται από την λήψη τροφής. Αντιμετωπίζει την έλλειψη ή τις αυξημένες ανάγκες σίδηρου με άριστη ανεκτικότητα και υψηλή συμμόρφωση.
Olyfer® : Η υψηλότερη δόση σιδήρου σε μία μόνο κάψουλα! Χωρίς πρόσθετα και συντηρητικά. Χωρίς ζάχαρη ή γλυκαντικές ουσίες. Κατάλληλο και για vegan!
Μπορείτε να το βρείτε και να το αγοράσετε από εδώ:
https://www.virtuspharmashop.gr/el/products/olyfer
Παράγεται από την Mika Nutri Pharma LTD, σύμφωνα με τις προδιαγραφές της Ε.Ε. και είναι γνωστοποιημένο στον ΕΟΦ.
