10 Νοεμβρίου 2024. Ένας διαφορετικός Μαραθώνιος.
«Κύκνειο άσμα;;;»
Γράφει ο Κώστας Τσαγκαράκης
Είναι βράδυ Τετάρτης 13Νοεμβρίου 2024. Ξεκινάω να γράφω. Δεν έχω βάλει τίτλο σοβαρό στο έγγραφό μου. Δεν ξέρω γιατί, ούτε είναι σαφές το περιεχόμενο του εγγράφου μου. Κάτι με πιέζει όμως και ξεκινάω να γράφω. Πρέπει να γράψω, ανεξάρτητα από την πίεση που αισθάνομαι. Το οφείλω να γράψω. Τώρα που είναι νωπές οι αναμνήσεις μου. Μετά θα ξεθωριάσουν. Άλλο είναι ακόμη να είσαι πιασμένος σε όλο σου το σώμα, να μη μπορείς να ντυθείς, να μην μπορείς να ανέβεις και να κατέβεις τις σκάλες και άλλο είναι μετά από μέρες να καταγράφεις «την επιτυχία σου».
Ο εαυτός μου κάνει επιλογές μετά την παρέλευση κάποιου χρονικού διαστήματος. Οι ειδικοί λένε ότι αυτό είναι φυσιολογικό. Ναι, αλλά δεν είναι φυσιολογικό να γράφεις μόνο αυτά που σε συμφέρουν, αυτά που δεν σε πονάνε.
Ξεκινάω. Το θέμα μου θα είναι η συμμετοχή μου την Κυριακή 10 Νοεμβρίου 2024, στον 41ο Μαραθώνιο της Αθήνας. «τον Κλασικό», όπως τον λέγαμε εμείς «οι παλιοί». Τώρα λέγεται «αυθεντικός». Εγώ τον έχω αποκαλέσει «αρχέγονο». Αλλά όπως και να τον πούμε, ο Μαραθώνιος ο δικός μας, της Αθήνας μας, είναι ένας και μοναδικός στον κόσμο όλο. Εγώ αυτόν γνώρισα το 1976, σ’ αυτόν πήρα το «βάφτισμα». Αν και μόνο βάφτισμα δεν ήταν. Γιατί για να γίνει βάφτισμα είναι απαραίτητο το νερό. Εκείνη όμως τη χρονιά, εκείνο το μεσημέρι του Απρίλη του 1976, δεν υπήρχε πουθενά διαθέσιμο νερό, λίγο νεράκι για τους μη πρωτοκλασάτους δρομείς. Έτσι εγκατέλειψα στο 36ο χιλιόμετρο, από τρομερή και μεγάλη αφυδάτωση. Με μετέφεραν στο Στάδιο με ασθενοφόρο.
Ήταν ένα όνειρο, μια επιθυμία που έπλαθα μέσα μου από την ηλικία των 13, 14 ετών, που οραματιζόμουν να τρέξω κι εγώ, μια φορά στη ζωή μου ένα Μαραθώνιο, στη διαδρομή των Πρώτων Σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων, στη διαδρομή που δημιουργήθηκαν ιστορίες και θρύλοι. Και όταν ήρθε η στιγμή, όταν ήρθε η μεγάλη στιγμή, η προσπάθειά μου «εστέφθη» με αποτυχία. Αυτή όμως η αποτυχία μου με πείσμωσε και είπα «εγώ θα δοκιμάσω πάλι». Και δοκίμασα τον Οκτώβρη του 1976. Και τότε τερμάτισα σε 5 ώρες και 3 λεπτά.
Φαίνεται όμως ότι και πάλι κάτι έμεινε ανικανοποίητο μέσα μου και είπα ότι πρέπει να ξαναδοκιμάσω, και μάλιστα να αγωνιστώ η δική μας διοργάνωση να βελτιωθεί, να έχει νεράκι στη διαδρομή, να έχει φιλάθλους στους δρόμους, να μην τρέχουμε ανάμεσα στα αυτοκίνητα, να υπάρχουν φίλαθλοι στο Καλλιμάρμαρο, να κρεμούν τα μετάλλια στο λαιμό, να αναδειχθεί η ιστορία του Μαραθωνίου, να γίνει «μοναδικός» ο δικός μας Μαραθώνιος.
Δεν ξέρω το γιατί έκανα τέτοιες σκέψεις. Οπωσδήποτε αυτές οι σκέψεις μου και αυτές οι επιθυμίες μου δεν είχαν πολλή σχέση με αυτή καθ’ αυτή τη διοργάνωση, που με είχε θλίψει τόσο πολύ.
Η διοργάνωση του Μαραθωνίου είχε περάσει από αρκετούς διοργανωτές, που όλοι «θαύμαζαν» την διαδρομή μας και τη λέξη Μαραθώνιος, αλλά κανείς δεν έκανε κάτι για να πάρει τη θέση που της ταίριαζε, από την άποψη της ιστορίας και του τόπου.
Μετά το 1976 βάλθηκα να ψάχνω να βρω στηρίγματα για την υλοποίηση της δικής μου προσπάθειας, της αναβάθμισης της διοργάνωσης, της βελτίωσης όλων των στοιχείων και σταδίων της διοργάνωσης. Τότε κάθισα και έγραψα σε ένα τεύχος όλα αυτά που θεωρούσα εγώ απαραίτητα. Να σημειωθεί ότι ποτέ δεν έχω τρέξει σε άλλη διαδρομή. Τότε διοργανώνονταν αρκετοί «Μαραθώνιοι» στο εξωτερικό. Εγώ δεν έτρεξα ποτέ «εκτός των δικών μου τειχών».
Συγκέντρωνα όμως πληροφορίες από δρομείς που έφευγαν από εδώ και έτρεχαν στο εξωτερικό και όταν γύριζαν μου έλεγαν ότι «εμείς οι Έλληνες ποτέ δεν θα καταφέρουμε να διοργανώσουμε ένα σοβαρό Μαραθώνιο».
Αυτό με πλήγωνε βαθιά. Εμείς εδώ δεν θα τα καταφέρουμε ποτέ; Εμείς που έχουμε το δαιμόνιο μέσα μας από τη στιγμή που γεννιόμαστε; Εγώ πιστεύω ότι μπορούμε και μάλιστα σε πολύ υψηλότερο βαθμό και επίπεδο. Αρκεί να γίνει μια αρχή. Αρκεί κάποιος να το πάρει στα σοβαρά.
Περνούσαν τα χρόνια και μαζί με εμένα ήταν και αρκετοί άλλοι που είχαν παράπονα από την αθλητική ηγεσία του τόπου μας. Γιατί εκείνα τα χρόνια διοργάνωναν το Λαϊκό Μαραθώνιο διάφοροι, ακόμη και ένα γερμανικό τουριστικό γραφείο και μετά ένα ελληνικό τουριστικό γραφείο. Δηλαδή επιχειρήσεις που διέβλεπαν ότι η διοργάνωση του Μαραθωνίου μπορούσε να τους αποφέρει κέρδη.
Εμείς όμως οι δρομείς, οι λίγοι ρομαντικοί δρομείς, γίναμε σιγά, σιγά πολλοί. Ξεκινήσαμε σαν Σύλλογος Δρομέων Υγείας Αθήνας (ΣΔΥΑ) και διοργανώναμε αγώνες μεγάλων αποστάσεων. Ο πρωτοπόρος ΣΔΥΑ διοργάνωσε τους αγώνες δρόμου υγείας 20.000 μ. με βάση των διοργανώσεων το Αθλητικό Κέντρο Αγίου Κοσμά, το λίκνο του Λαϊκού Μαζικού Αθλητισμού.. Πολλά τα συνθήματα και τα μηνύματα εκείνων των αγώνων και εκείνης της εποχής.
Φτάσαμε στο 1983 και ο επίσημος ΣΕΓΑΣ αποφάσισε και διοργάνωσε (κάτω από τις πιέσεις μας), τον ΠΡΩΤΟ ΜΑΡΑΘΩΝΙΟ «ΕΙΡΗΝΗΣ» στη μνήμη του Ειρηνιστή και Βαλκανιονίκη Γρηγόρη Λαμπράκη. (Εκείνη την ιστορική ημέρα, 8 Οκτωβρίου του 1983, είχαμε μία «παγκόσμια» πρωτοτυπία. Διοργανώθηκαν δύο Μαραθώνιοι στο ίδιο πρωινό, στην ίδια Κλασική διαδρομή).
Οργανωτικά όμως δεν είχαν γίνει σοβαρά βήματα. Εγώ συνέχιζα τις προσπάθειες. Γυρόφερνα στα γραφεία του ΣΕΓΑΣ. Κάποια χρονιά ο πρόεδρος της τότε Οργανωτικής Επιτροπής (Ο.Ε.) του Μαραθωνίου, «που κουράστηκε να με βλέπει και να με ακούει», με έβαλε κι εμένα στην Οργανωτική Επιτροπή, «για να τα πω εγώ απ’ ευθείας στα μέλη της Επιτροπής». Εγώ αυτό το εξέλαβα σαν «θέλημα Θεού». Εκεί στην Επιτροπή δεν ήταν καθόλου ομαλά τα πράγματα. Ακόμη και προσβολές δέχθηκα και αντίξοες συνθήκες.
Έμεινα εκεί ΕΙΚΟΣΙ χρόνια, σαν μέλος. Προσπάθησα πολύ και με μέθοδο, υπομονή και πολλή επιμονή, πιστεύω, ότι βελτιώθηκαν αρκετά ή και πολλά, σε όλα τα στάδια της διοργάνωσης. Κατά περιόδους βρεθήκαμε στην Ο.Ε. μαζί με άξιους ανθρώπους, οι οποίοι και εκείνοι κατέθεταν τις ιδέες τους και τις γνώσεις τους. Πιστεύω ότι σήμερα η διοργάνωση του Μαραθωνίου της Αθήνας συγκαταλέγεται μεταξύ των ΠΕΝΤΕ καλυτέρων του κόσμου.
Εμείς όμως εδώ στην Ελλάδα μας, στην Αθήνα μας, έχουμε το αδιαμφισβήτητο πλεονέκτημα «να κατέχουμε την «ΚΛΑΣΙΚΗ διαδρομή, την ΑΥΘΕΝΤΙΚΗ, την ΑΡΧΕΓΟΝΗ». Εδώ είναι ο Μαραθώνας, εδώ έγινε η Μάχη, εδώ διεξήχθη ο ΠΡΩΤΟΣ Μαραθώνιος αγώνας. Πρέπει να αναδείξουμε αυτή την μοναδικότητα.
Σ’ αυτό το σημείο ζητώ συγνώμη. Συνέρχομαι και επαναφέρω τις σκέψεις μου στο λόγο που με σπρώχνει να γράψω. Γιατί έλαβα μέρος και αυτή τη χρονιά στο Μαραθώνιο;
Θα τα γράψω όπως έχουν αποτυπωθεί στην ψυχή μου, γιατί μετέχω στους Μαραθώνιους, όχι με σωματικές δυνάμεις, παρά μόνο με την ψυχή μου, την οποία κρατάει στη ζωή ο Θεός.
Δεν υπήρξα ποτέ σπουδαίος αθλητής. Ούτε προπονητής, ούτε «παράγων». Θεώρησα και θεωρώ καθήκον μου να αγωνιστώ για την αναβάθμιση της διοργάνωσης. Μπήκα για να βοηθήσω και μόνο. Αλλά αυτά τα χρόνια μου δημιούργησαν μόρια, πολλά μόρια στον οργανισμό μου, τα οποία με πότισαν, με έχουν καταστήσει ένα εξαρτημένο άτομο. Επειδή αυτό το θέμα της εξάρτησης με έχει προβληματίσει και με έχει απασχολήσει, έχω πληροφορηθεί ότι και άλλα άτομα έχουν τέτοια εξάρτηση, η οποία τους έχει φέρει σε υπερβολικά επίπεδα. Τώρα τρέχουν συχνά υπέρ Μαραθώνιες αποστάσεις. Εγώ ΕΥΤΥΧΩΣ έχω μείνει μόνο στη συμμετοχή μου σε ένα Μαραθώνιο το χρόνο και μόνο στη δική μας ΑΡΧΕΓΟΝΗ διαδρομή.
Ναι, αλλά τα χρόνια πέρασαν και εγώ διάγω το τέλος της έβδομης δεκαετίας. Ως πότε θα συμμετέχω;; Βέβαια υπάρχουν Μαραθωνοδρόμοι μεγαλύτερης ηλικίας με επιδόσεις που ούτε οι σαραντάρηδες τις επιτυγχάνουν. Γιατί όμως εγώ θέλω να συμμετέχω αν και τις περισσότερες χρονιές είμαι απροπόνητος και μερικές φορές με μυοσκελετικά προβλήματα;;
Πρέπει όμως σ’ αυτό το σημείο να κάνω μια ομολογία, που αποτελεί και εξομολόγηση. Δεν μπορώ να διεξάγεται Μαραθώνιος στην Αθήνα και εγώ να μην είμαι στην εκκίνηση, ανάμεσα στους Μαραθωνοδρόμους, που τους αποκαλώ «λαούς της γης», «μεγάλο ειρηνικό ποτάμι», «πολύβουο και πολύχρωμο μελίσσι». Να μη μετέχω σ’ αυτήν την παγκόσμια γιορτή.
Ναι, αλλά ως πότε;; Συμβουλεύω τον περίγυρό μου ότι πρέπει να ακούμε το σώμα μας, ότι πρέπει να βάζουμε μόνοι μας ένα τέλος και να μην μας το βάζουν άλλοι, που μπορεί να είναι οι γιατροί ή τα μύρια προβλήματα που θα έχουμε συσσωρεύσει στον οργανισμό μας, τον φυσικό, ή τον κοινωνικό. Εγώ ποτέ δεν εξέτασα εάν ήμουν γεννημένος για να γίνω αθλητής και πόσο μάλλον να ονομαστώ Μαραθωνοδρόμος.
Ως πότε θα συμμετέχω, αφού ο Θεός μου έχει στείλει τόσα μηνύματα; Έχω πέσει δύο φορές και έχω τραυματιστεί σοβαρά στο κεφάλι. Τι άλλο πρέπει να μου στείλει ο Θεός για να καταλάβω; Τόσο ανόητος είμαι; Τόσο επιπόλαιος; Τόσο εγωιστής;
Πάντως ποτέ δεν σκέφθηκα να γίνω ο μοναδικός, να γίνω ένας ήρωας, ή να ηρωοποιηθώ πεθαίνοντας επάνω στο Μαραθώνιο. Ούτε να τρέξω εγώ τους περισσότερους Μαραθώνιους. Υπάρχουν πάντοτε οι καλύτεροι, οι ανώτερου, οι εξαιρετικοί. Σ’ αυτό τουλάχιστον το θέμα πιστεύω ότι είμαι ακόμη «υγιής». Ευτυχώς δεν κάνω τέτοιες κουτές σκέψεις.
Δεν φτάνουν όμως μόνο αυτές οι σκέψεις και οι ατομικές κρίσεις. Πρέπει να πάρω την απόφαση σύντομα και αν είναι δυνατόν τώρα και μόνος μου. Νομίζω ότι και αυτό θα είναι μία σοβαρή νίκη. Δεν κατάφερα ποτέ να νικήσω κάποιον σε κάποιο Μαραθώνιο. Τώρα πρέπει να νικήσω τον πιο δύσκολο αντίπαλο: τον εαυτό μου. Είναι γεγονός ότι έχω καταφέρει και επιβάλλομαι πολλές φορές στις κακές επιθυμίες του σώματος, στους πειρασμούς μου. Τώρα θα δοθεί η πιο κρίσιμη μάχη.
Αξιότιμοι δρομείς, Μαραθωνοδρόμοι. Η επιθυμία μου είναι να με βλέπετε ή να με σκέφτεστε με συμπάθεια, με μια μικρή, λιγοστή κατανόηση. Να μη με λυπηθείτε, ούτε να με θαυμάσετε. Απλά διαβάστε αυτές τις σκέψεις μου και προσπαθήστε να δείτε εάν και σε εσάς έχει συμβεί κάτι παρόμοιο. Να κάνετε παραλληλισμό και συνδυασμούς. Μπορεί να βρείτε κοινά σημεία. Να φροντίσετε να πάρετε έγκαιρα τις αποφάσεις σας.
Είναι πολύ γλυκές οι αναμνήσεις μου από αυτούς τους 46 τερματισμούς μου, παρά τους πόνους, τις κράμπες, τα πολυήμερα πιασίματα σε όλο μου το σώμα. Ποτέ δεν είπα ότι δεν θα ξανατρέξω. Τώρα όμως το λέω. Εάν δεν θεραπεύσω το πρόβλημα της σπονδυλικής μου στήλης, δεν θα ξαναβρεθώ ανάμεσά σας. Θα είναι οδυνηρό, αλλά όχι τόσο οδυνηρό, όσο αυτό που πέρασα την Κυριακή το απόγευμα. Την ώρα που έδυε ο Κυριακάτικος ήλιος και χιλιάδες Μαραθωνοδρόμοι ήταν πανευτυχείς μετά τον τερματισμό τους, εγώ ήμουν πολύ θλιμμένος. Οι φίλαθλοι που με έβλεπαν με χειροκροτούσαν. Με ενθάρρυναν, μου ευχόντουσαν. Εγώ από μέσα μου έλεγα ότι με λυπόντουσαν και ντρεπόμουνα για τα χάλια που είχα. Στον τερματισμό ήταν παρούσα η Πρόεδρος του ΣΕΓΑΣ κ. Σακοράφα και χειροκροτούσε όλους όσοι τερμάτιζαν. Ήρθε κοντά μου και μου έδωσε συγχαρητήρια. Στο βλέμμα της έδειχνε ειλικρίνεια. Αθλητική ειλικρίνεια. Όταν όμως αργότερα είδα το video του τερματισμού μου, είπα ότι ήμουν για λύπηση. Δεν έτρεχα. Απλά συμμετείχα. Εάν δεν με υποστήριζε ο συναθλητής μου Δ.Ρ., (τον οποίο έστειλε ο Θεός, τον οποίο ευχαριστώ και ευγνωμονώ) για 20 περίπου χιλιόμετρα, δεν θα κατάφερνα να φτάσω στον τερματισμό. Θα ήμουν σε κάποιο νοσοκομείο, μέσα στα λευκά σεντόνια. Βέβαια υπέμεινα όλα αυτά που με βρήκαν. Και απορώ γιατί κρατήθηκα και δεν κατέρρευσα. Ήταν πιο εύκολο να πέσω, να αφήσω το σώμα να πέσει και να μην σηκωθώ, παρά αυτά που με τόσο πείσμα άντεξα.
Στα τελευταία δύο χιλιόμετρα με περίμεναν και αυτή τη χρονιά, ο γιος μας και ο εγγονός μας. Ήταν μία τονωτική ένεση για να φτάσω μέχρι τον τερματισμό. Έπρεπε να τερματίσω.
Τώρα που φτάνω προς το τέλος αυτού του σημειώματός μου, στο τέλος «της διαθήκης μου», αναρωτιέμαι γιατί τα γράφω και γιατί εσείς να προσπαθήσετε να τα διαβάσετε. Η ενασχόληση με το τρέξιμο είναι μία υγιής ενασχόληση. Η δική μου ενασχόληση έχει ξεκινήσει από την ηλικία των εννέα ετών, όταν πήγαινα στο 1ο Δημοτικό σχολείο της Ηλιούπολης. Η συμμετοχή μου την Κυριακή 10 Νοεμβρίου 2024 δεν ήταν καθόλου υγιής ενασχόληση. Ήταν κάτι το ανεξήγητο.
Εδώ κλείνω, ίσως λίγο απότομα, αλλά αυτή τη στιγμή νευριάζω με τον εαυτό μου. Δεν φτάνει που έκανα αυτή τη μεγάλη και απερίσκεπτη βλακεία, τώρα κάθισα και έγραψα αυτές τις σελίδες. Kαι πάλι βέβαια δεν λύθηκε ο γρίφος, δεν βρήκα την αιτία αυτής τη συμπεριφοράς μου, δεν συμβούλεψα τον εαυτό μου.
Γνωστοί και άγνωστοι αναγνώστες. Σας ζητώ συγνώμη και σας είμαι ευγνώμων.
Εάν θέλετε να μου απαντήσετε και να με σχολιάστε, μη διστάσετε. Εγώ αποφάσισα και δημοσιοποιώ το πρόβλημά μου. Η απάντησή σας δεν εμπίπτει «στα προσωπικά δεδομένα» και τις υπόλοιπες ανοησίες. Γράψτε μου, μπορεί να βοηθηθώ. Τώρα ψάχνω για ένα ειδικό γιατρό ή ένα ειδικό φυσικοθεραπευτή, ή και ένα ειδικό ψυχολόγο.
Νέα Ιωνία 13.11.2024
Καλό βράδυ.
Κώστας Τσαγκαράκης τηλ. 6944275365 Email: k.tsagkarakis@gmail.com
